ბანკის ლიკვიდურობა მისი საქმიანობის ძალიან მნიშვნელოვანი მაჩვენებელია, ამიტომ ძალიან მნიშვნელოვანია მისი გაგება და განსაზღვრა. ბანკის არჩევისას დარწმუნდით, რომ გაითვალისწინეთ ეს მაჩვენებელი.
პირველ რიგში, თქვენ უნდა გადაწყვიტოთ ლიკვიდურობის კონცეფცია. ამ სიტყვის ფართო გაგებით, ბანკების ლიკვიდურობა გაგებულია, როგორც შესაძლებლობა დროულად შეასრულონ თავიანთი ფინანსური ვალდებულებები კონტრაგენტების მიმართ ზარალის გარეშე, განსაზღვრულ ვადებში. ამას განსაზღვრავს ბანკის საკუთარი კაპიტალი, მისი აქტივები და ვალდებულებები. მიღებულია ლიკვიდურობის 2 ძირითადი ფუნქციის გამოყოფა: სესხებზე მოთხოვნის დაკმაყოფილება და ანაბრების ვადაზე ადრე გატანის შესაძლებლობა.
დღეს არსებობს ლიკვიდურობის განსაზღვრის 2 მიდგომა: როგორც მარაგი და როგორც ნაკადი.
ლიკვიდურობა "როგორც მარაგი"
ეს კონცეფცია განსაზღვრავს კომერციული ბანკების შესაძლებლობის დონის განსაზღვრას დროის გარკვეულ მონაკვეთში პოტენციური კლიენტების მიმართ ვალდებულებების შესრულებაში. ამისათვის აქტივების სტრუქტურა შეიცვალა უაღრესად ლიკვიდური საგნების სასარგებლოდ გამოუყენებელი რეზერვების საშუალებით არსებული სახსრების ხარჯზე. აქციების ლიკვიდურობის დასადგენად საკმარისია მათი შედარება მიმდინარე საჭიროებებთან. ამ მეთოდის უარყოფითი მხარეა ის, რომ არ არის აღრიცხული მომავალი, ისევე როგორც ლიკვიდური აქტივების მიმდინარე შემოსავლები. ეს აქტივები წარმოიქმნება საოპერაციო საქმიანობიდან მიღებული შემოსავლიდან, აგრეთვე დამატებითი ნასესხები სახსრებიდან.
ვინაიდან ლიკვიდურობა "როგორც მარაგი" სრულად არ ამჟღავნებს განმარტების არსს, საბანკო ბალანსების მონაცემებზე ვიწრო ყურადღების გამო, არსებობს მეორე მეთოდი.
ლიკვიდურობა "როგორც ნაკადი"
ეს მეთოდი განიხილება დინამიკის თვალსაზრისით, რაც ნიშნავს, რომ ის საშუალებას გაძლევთ განიხილოთ დროის უფრო ფართო დიაპაზონი. ამ მეთოდის გამოყენებით შესაძლებელი ხდება ლიკვიდურობის დონის გაუარესების თავიდან აცილება და არსებული არახელსაყრელი დონის კორექტირება. ეს შესაძლებელი ხდება ვალდებულებებისა და აქტივების ეფექტური მართვის, აგრეთვე დამატებითი ნასესხები სახსრების მოზიდვის, ბანკის ფინანსური სტაბილურობის გაზრდის წყალობით შემოსავლის ზრდის გამო. უფრო ფართო მიდგომაა ლიკვიდურობის, როგორც ნაკადის, გადახედვისას. ეს საშუალებას აძლევს ბანკს აღრიცხოს და უზრუნველყოს კაპიტალის მუდმივი მოძრაობა, ინფორმაციის დამატებითი ბაზის შენარჩუნებით.
დასკვნები
ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, შეგვიძლია დავასკვნათ, რომ თითოეული კომერციული ბანკი ვალდებულია დამოუკიდებლად შეინარჩუნოს ლიკვიდურობა სათანადო დონეზე. ამავდროულად, იგი უნდა ემყარებოდეს კონკრეტული პერიოდის მდგომარეობის ანალიზს, აგრეთვე წინასწარ განსაზღვროს საქმიანობის შედეგები და მეცნიერულად დამყარებული პოლიტიკის შემდგომი განხორციელება საწესდებო კაპიტალის სფეროში. უფრო ზუსტი შედეგის მისაღებად მიზანშეწონილია გაითვალისწინოთ რეზერვები და სპეციალური დანიშნულების სახსრები, თუმცა არ დაივიწყოთ ნასესხები სახსრების მოზიდვა და საკრედიტო ოპერაციები.
