ქვეყანაში დემოგრაფიული ვითარების შეფასება წარმოადგენს საზოგადოების საჭიროებების და შრომითი რესურსების პროგნოზირების საფუძველს და, შედეგად, წარმოების მოცულობებს მოსახლეობის საჭიროებების დასაკმაყოფილებლად. ანალიზის სისრულისთვის საჭიროა განისაზღვროს ბუნებრივი და მიგრირებადი ზრდა და შევაჯამოთ ეს მნიშვნელობები.
ინსტრუქციები
Ნაბიჯი 1
ქვეყანაში დემოგრაფიული ვითარების გასაანალიზებლად გამოიყენება ზრდის ორი ტიპის აბსოლუტური და ფარდობითი მნიშვნელობები: მექანიკური (მიგრაცია) და ბუნებრივი. მეორე მაჩვენებელი ახასიათებს სხვაობას გარკვეული პერიოდის განმავლობაში მოქალაქეთა დაბადებასა და გარდაცვალებას შორის.
ნაბიჯი 2
იმისათვის, რომ მონაცემები იყოს რაც შეიძლება სწორი, გამოიყენება სტატისტიკური მეთოდები მცირედი ცვლილებების დასადგენად. ეს მეთოდები მოიცავს სპეციალური ორგანოების მიერ დაბადებისა და სიკვდილის კონტროლს. ამის მონაცემები სამშობიარო სახლებიდან და საავადმყოფოებიდან მოდის და დოკუმენტირებულია.
ნაბიჯი 3
თუ გარკვეულ პერიოდში დაბადებულთა რიცხვი აღემატება გარდაცვლილთა რაოდენობას, მაშინ ისინი საუბრობენ მოსახლეობის გაფართოებულ გამრავლებაზე. თუ ისინი დაახლოებით იგივეა, ეს მარტივი რეპროდუქციაა. თუ მათ შორის სხვაობა უარყოფითია, მაშინ იგი შევიწროებულია, რაც დემოგრაფიულ კლებაზე მიუთითებს და მოითხოვს გადაუდებელი ზომების შემოღებას შობადობის სტიმულირებისთვის.
ნაბიჯი 4
ბუნებრივი ზრდის აბსოლუტური შეფასებაა გამოანგარიშება არითმეტიკული სხვაობის პერიოდის ბოლოს და დასაწყისის მოცულობას შორის, რომელიც შეიძლება იყოს ნებისმიერი კალენდარული ინტერვალი, თვედან 5 წლამდე (მოკლევადიანი ანალიზი) ათწლეულების განმავლობაში: 5-დან 100 წლამდე (გრძელვადიანი ანალიზი).
ნაბიჯი 5
მაგალითად, ჩათვალეთ, რომ ერთ თვეში დაბადებულთა რიცხვი 155,000 იყო, ხოლო გარდაცვლილთა 153,000. შემდეგ ბუნებრივი მატებაა 2,000 მოსახლე. ეს შეიძლება ჩაითვალოს მარტივ გამრავლებად, რადგან განსხვავება მცირეა ორივე მნიშვნელობასთან შედარებით.
ნაბიჯი 6
ბუნებრივი ზრდის ფარდობითი შეფასება ხორციელდება კოეფიციენტების გაანგარიშებით. ამ შემთხვევაში აბსოლუტურ მნიშვნელობას აღნიშნავენ მცხოვრებთა საერთო რაოდენობას. ამრიგად, მიიღება გარკვეული მნიშვნელობა, რომელიც შეიძლება გამოიხატოს პროცენტულად. მაგალითად: წლის დასაწყისში ქვეყნის მოსახლეობა 50 მილიონი ადამიანია. წლის განმავლობაში 1 მილიონი ადამიანი დაიბადა და 850 000 ადამიანი გარდაიცვალა. ბუნებრივი ზრდის აბსოლუტური მაჩვენებელი ამ შემთხვევაში 150 000-ის ტოლია, ხოლო ფარდობითია (150,000 / 50,000,000) • 100% = 0,3%.
