ვალი ძალიან არასასურველი რამ არის. ამასთან, დღეს ძალიან ცოტაა ის ადამიანი, ვინც არასოდეს ისესხებს სესხს. ადრე, გადაუხდელი ვალების გამო, მოვალეებმა თავი მოიკლა და ვალის ორმოებში ისხდნენ. დღეს სხვა ვითარებაა ვალების დაბრუნებასთან დაკავშირებით.
მძაფრი 90-იანი წლების განმავლობაში მკაცრმა ბიჭებმა დაარტყეს მოქალაქეებს, რომლებიც არა მხოლოდ მორალურ ზეწოლას ახდენდნენ მოვალზე, არამედ უფრო მკაცრ არგუმენტებზეც. მათ წინააღმდეგ იყენებდნენ წამების ისეთ ინსტრუმენტებს, როგორიცაა წითელი ცხელი შესადუღებელი უთოები, უთოები, კარები და ა.შ. ასეთი ზეწოლის ქვეშ მოვალეებმა სწრაფად იპოვნეს ფული. და თუ სათანადო თანხის დეფიციტი იყო, ბანდიტებს შეეძლოთ კლიენტის "დახლზე" დაყენება, რასაც ჯარიმის პროცენტი ემატებოდა. მაშინ არაკეთილსინდისიერ მოვალეს მოუწია მანქანის ან ბინის გაყიდვა, რადგან სიცოცხლე უფრო ძვირია ვიდრე შეძენილი ქონება.
დღეს სხვა ვითარებაა ვალების დაბრუნებასთან დაკავშირებით. შეიცვალა ადამიანების მუშაობის პრინციპები, რომლებიც არწმუნებენ მოვალეს სესხების დაბრუნებაში: სამაგრებისა და უთოების ნაცვლად, გამოიყენება გავლენის ფსიქოლოგიური მეთოდები. ამას აკეთებენ შემგროვებელი სააგენტოები, რომლებიც დაკომპლექტებულია ეკონომიკური კონსულტანტებით, სერთიფიცირებული იურისტებით და ფსიქოლოგებით. შემგროვებლების ამოცანაა მოვალის სიცოცხლის მოწამვლა ვალის გადახდამდე, არ აქვს მნიშვნელობა რა ცხოვრებისეულ ვითარებაშია იგი. ყველაფერი იწყება იმ დროს, როდესაც საკრედიტო დაწესებულება სასოწარკვეთილი რჩება საკრედიტო სახსრების მიღებით და დახმარებას ითხოვს კოლექციონერებისგან.
ერთ შემთხვევაში იდება ხელშეკრულება, რომლის თანახმად, კოლექციონერები იღებენ დავალიანების თანხის ფიქსირებულ პროცენტს. ბანკი რჩება კრედიტორი, ხოლო შემგროვებლები შუამავლის როლს ასრულებენ, რომლებიც თუ არ ანადგურებენ, მაშინ კლიენტს ნახევრად აშინებენ. სხვა შემთხვევაში, შემგროვებელი სააგენტო და ბანკი თანხმდებიან დავალებაზე, ანუ სესხის გაყიდვაზე. მაშინ მოვალე ვალდებულია არა ბანკის, არამედ შემგროვებლების წინაშე.
ჩვენს ქვეყანაში არ არსებობს კანონი, რომელიც არეგულირებს შეგროვების საქმიანობას, რაც ნიშნავს, რომ არ არსებობს მუდმივი მკაცრი კონტროლი. პრაქტიკა გვიჩვენებს, რომ კოლექციონერების მუშაობის მეთოდები დღითიდღე უფრო რთულდება.
პირველი, ისინი აგროვებენ დოსიეს მოვალის შესახებ, რაც არღვევს კონსტიტუციით გარანტირებულ ადამიანის უფლებას პირადი ცხოვრების დაცვაზე. კოლექციონერები ყველგან იპოვიან კლიენტს და, საუკეთესო შემთხვევაში, ავიწროებენ მას სატელეფონო ზარებით, ამცირებენ და ემუქრებიან.
კოლექციონერები ასევე იყენებენ სოციალურ ქსელებს თავიანთი საქმიანობისთვის. სავარაუდო სახელების დარეგისტრირებით, ისინი მიმოწერაში შედიან უეჭველ მსხვერპლთან და დანიშნავენ შეხვედრას. შეხვედრისას მათ შეეძლებათ შემოიფარგლონ დავალიანების დაფარვის ქვითრით, ან შეუძლიათ ისე დააშინონ ადამიანი, რომ იგი უპირობოდ დაფარავს დიდ დავალიანებას.
