მისი ყველაზე ზოგადი ფორმით, ჩვენ შეგვიძლია გამოვყოთ დაბეგვრის ორი მასშტაბი - ბრტყელი და პროგრესული. რა არის მათი ძირითადი განსხვავებები, უპირატესობები და რომელია უფრო მომგებიანი?
დაბეგვრის დაბალ მასშტაბი. Დადებითი და უარყოფითი მხარეები
ბრტყელი მასშტაბი ნიშნავს, რომ ყველა გადასახადის გადამხდელი იხდის გადასახადს ბრტყელი, თანაბარი განაკვეთით, იმისდა მიუხედავად, თუ რამდენ შემოსავალს მიიღებს. ეს მიდგომა სტიმულირებს მოქალაქეებს უფრო მაღალი შემოსავლის მიღებაში, ასევე ამარტივებს და ზრდის მის შეგროვებას. ბრტყელი მასშტაბი გამოიყენება რუსეთში, სადაც პირადი საშემოსავლო გადასახადი 13% -ს შეადგენს.
2001 წელს რუსეთში პირადი საშემოსავლო გადასახადის განაკვეთის 20% -დან (30%) 13% -მდე შემცირების შემდეგ, გადასახადების შეგროვება თითქმის 25% -ით გაიზარდა.
ამის მიუხედავად, ბოლო პერიოდში ხშირად განიხილებოდა პროგრესული მასშტაბის შესაძლო დანერგვა რუსეთში სხვადასხვა დონეზე.
ბრტყელი გადასახადის განაკვეთის მომხრეები თვლიან, რომ ეს ხელს უწყობს ეკონომიკურ ზრდას ქვეყანაში. ამავე დროს, ერთი პირადი საშემოსავლო გადასახადი არ უწყობს ხელს სოციალური სტრატიფიკაციის დონის შემცირებას, რაც იწვევს სოციალური დაძაბულობის ზრდას.
პროგრესული საგადასახადო რეჟიმი. Დადებითი და უარყოფითი მხარეები
გადასახადების პროგრესული მასშტაბი ემყარება გადასახადის გადამხდელის შემოსავლის დონის ზრდასთან დაკავშირებით გადასახადის განაკვეთების ზრდის პრინციპს. ამ მოდელის მიხედვით, უფრო მდიდარი მოქალაქეები იხდიან უფრო მაღალ გადასახადს. ეს მოდელი მიზნად ისახავს სოციალური თანასწორობის გაზრდას და მიიჩნევს, რომ ისინი, ვინც დიდ ფულს შოულობენ, გადასახადების გადახდის შემდეგ არ გაღარიბდებიან, ხოლო ამ უკანასკნელს გადაჰყავთ მოსახლეობის "დაუცველი" ფენები გადასახადების გადასახდელად.
მეორეს მხრივ, პროგრესული მასშტაბი არ არის დაცული ნაკლოვანებებისგან. ასე რომ, ხშირ შემთხვევაში, მოქალაქეები უბრალოდ კარგავენ მეტი ფულის შოვნის სტიმულს. მაგალითად, ქვეყანამ დაადგინა გადასახადის განაკვეთი თვეში 100 ათასზე მეტი შემოსავალზე - 30%, ნაკლები - 10%.
ასე რომ, 100 ათასი შემოსავლის მქონე მოქალაქე მიიღებს 90 ათას წმინდა მოგებას, ხოლო 120 ათასიანი მოგებით - მხოლოდ 84 ათასს.
პროგრესული მაჩვენებელი ხშირად იწვევს შემოსავლის დონის შემცირებას და შეგროვების დაბალ დონეს, რადგან მრავალი კომპანია აწარმოებს პროდუქციის გადაყვანას უფრო ხელსაყრელი საგადასახადო რეჟიმის ქვეყნებში.
2013 წლიდან საფრანგეთში 75 მილიონი პროცენტის შემოღებამ მილიონ ევროზე მეტი შემოსავლის მქონე მოქალაქეებისთვის წელიწადში შეძლებული მოქალაქეების მასიური "ფრენა" გამოიწვია.
ეს ყველაფერი უარყოფითად მოქმედებს ეროვნული ეკონომიკის კონკურენტუნარიანობაზე.
მსოფლიოში საგადასახადო რეჟიმების თავისებურებები
დასავლეთ ევროპის უდიდესი ქვეყნების უმეტესობამ აირჩია პროგრესული მასშტაბი. ასე რომ, საფრანგეთში დაბალშემოსავლიანი (წელიწადში 6 ათას ევრომდე) ადამიანი საერთოდ თავისუფლდება გადასახადისგან, ვინც 11,9 ათას ევრომდე მიიღებს, იხდის 5,5% -ით. 26,4 ათას ევრომდე - 14%; 70.8 ათას ევრომდე - 30%; 150 ათას ევრომდე - 41%; 1 მილიონ ევრომდე - 45%.
2013 წლიდან საფრანგეთში 75 მილიონი პროცენტის შემოღებამ მილიონ ევროზე მეტი შემოსავლის მქონე მოქალაქეებისთვის წელიწადში შეძლებული მოქალაქეების მასიური "ფრენა" გამოიწვია.
გერმანიაში, გადასახადისგან თავისუფალი გადასახადი არის 8,13 ათასი ევრო წელიწადში, მათთვის, ვინც 53 ათას ევრომდე იღებს, ეს მაჩვენებელი 14% -ს შეადგენს, 250,7 ათასი ევრომდე - 42%, 250,7 ათას ევროზე მეტს - 45%.
საშემოსავლო გადასახადს დიდ ბრიტანეთში ასევე აქვს პროგრესული მასშტაბი. გადასახადისგან თავისუფალი გადასახადის ყოველწლიური შემოსავალი 9.2 ათასი ფუნტია (დაახლოებით 500 ათასი რუბლი). საშემოსავლო გადასახადის ზღვრული განაკვეთი 45%.
ჩინეთში პირადი საშემოსავლო გადასახადი ასევე დამოკიდებულია შემოსავალზე და მერყეობს 5% -დან 45% -მდე (თვეში დაახლოებით 430 ათასი რუბლი), თვეში არა უმეტეს 3.5 ათასი იუანის (დაახლოებით 20 ათასი რუბლი) შემოსავალი არ იბეგრება.
