ამერიკის ისტორიას ახსოვს უამრავი ფინანსური კრიზისი და კორპორატიული კატასტროფები, რამაც გავლენა მოახდინა ქვეყნის ეკონომიკაზე. ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი მოვლენა იყო Lehman Brothers- ის დაშლა, ორგანიზაცია, რომელიც ადრე ამერიკული საინვესტიციო ბიზნესის ლიდერად ითვლებოდა და წარმატების რეიტინგში მე -4 პოზიციას იკავებდა.
შექმნის ისტორია
Lehman Brothers დააარსა 1850 წელს ძმებმა ლემანებმა გერმანიიდან. ჰენრი პირველი იყო, ვინც ემიგრაციაში წავიდა ევროპიდან 1844 წელს. ალაბამას ქალაქ მონტგომერიში გაიხსნა მებაღეობის და მანუფაქტურის მაღაზია, რომელსაც ეკუთვნოდა 23 წლის ბიჭი. ფულის დაზოგვის შემდეგ, იგი დაეხმარა თავის ძმას ემანუელს 1847 წელს გადაადგილებაში. სამი წლის შემდეგ უმცროსი მაიერი ძმებს შეუერთდა.
მე -19 საუკუნის შუა პერიოდში ბამბა იყო ყველაზე მნიშვნელოვანი სასოფლო-სამეურნეო კულტურა ამერიკაში. მისი მაღალი საბაზრო ღირებულების გათვალისწინებით, ძმებმა თავდაპირველად მიიღეს პროდუქტი მაღაზიიდან საქონლის გადასახდელად, მაგრამ ბამბა მალე გახდა მათი ძირითადი ბიზნესი. ამ დროს ბარტერები იქმნებოდა, ამიტომ სოფლის მეურნეობის პროდუქტებს რეგულარულად იყენებდნენ ფულის ნაცვლად, რადგან ლემანის კლიენტების უმეტესობა ფერმერი იყო. ხშირად, ბამბის მიღებისას, ძმებმა შეაფასეს მისი საბაზრო ღირებულება და წარმატებით გაყიდეს იგი. ბარტერისგან მიღებული საქონლის შესაფასებლად და შემდეგ მათი გაყიდვით ან გაცვლით, გაჩნდა იდეა სასაქონლო ბირჟის შექმნის შესახებ.
ბანკში გადაქცევა
1855 წელს ოჯახმა მწუხარება განიცადა, ავადმყოფობამ წაიყვანა 33 წლის უფროსი ძმა ჰენრი. დარჩენილი ძმები ვაჭრობასა და ფინანსებს განაგრძობდნენ.
როდესაც ნიუ-იორკი ბამბით ვაჭრობის ცენტრი გახდა 1858 წელს, ლემენებმა იქ გახსნეს თავიანთი ფირმის ფილიალი, რომლის მართვასაც ემანუელი აპირებს. სამოქალაქო ომის დროს, კომპანიამ სირთულეები განიცადა და იმისათვის, რომ გაჩერებულიყო, იგი შეუერთდა ჯონ დურის სავაჭრო სახლს. სამხრეთ ქვეყნებმა განსაკუთრებით იმოქმედა ომის შედეგად და ფირმა მიიჩნია, რომ საჭირო იყო ალაბამას აღდგენაში დახმარება.
ემანუელ ლემანმა ხელი შეუწყო ნიუ იორკის ბამბის გაცვლის ორგანიზებას 1870 წელს და დირექტორთა საბჭოში დარჩა 10 წლის განმავლობაში. ბამბის გარდა, ძმები ვაჭრობდნენ ყველაფერში, რაც მომგებიანი იყო, განსაკუთრებით ზეთსა და ყავაში. მათი საქმიანობის სფერო იყო ინვესტიცია ბამბის წარმოებაში და დამწყები კომპანიების დაფინანსება ფასიანი ქაღალდების ბაზარზე. ამ ყველაფერმა კარგი მოგება უზრუნველყო. ხშირად ძმები იწყებდნენ თანამშრომლობას კომპანიებთან, სადაც სხვები ინვესტიციის ჩადებას ეშინოდნენ. მაგალითად, ეს იყო საბურავების მწარმოებელ B. F. გუდრიჩი და რამდენიმე წარმატებული საცალო ქსელი დღემდე.
Lehman Brothers– ის განვითარება
1860-იანი წლებიდან შეერთებულ შტატებში რკინიგზის ზრდა დაიწყო და ქვეყანამ ნამდვილი ბუმი განიცადა. მოკლე დროში აშენდა ასობით კილომეტრის რკინიგზის ლიანდაგი, რამაც ხალხს საშუალება მისცა სწრაფად და იაფად გადავიდეს სახელმწიფოდან სახელმწიფოში და გადაზიდოს საქონელი. ძალიან მალე აშშ აგრარული ძალის ნაცვლად გახდა ინდუსტრიულად განვითარებული ქვეყანა. გზების მშენებლობაში მონაწილე კომპანიებმა სუბსიდირება მოახდინეს ობლიგაციების გამოსაცემად. ამის შემდეგ, ღირებული აქტივების გაყიდვა შეიძლება მომგებიანად. ეს იყო გადამწყვეტი ფაქტორი Lehman Brothers- ის შესვლისთვის ნიუ-იორკის საფონდო ბირჟაზე. დებიუტი შედგა 1887 წელს და მალე ისინი აქტიური პრეტენდენტები გახდნენ.
1884 წლამდე ემანუელი მონაწილეობდა მმართველთა საბჭოს მუშაობაში და მსახურობდა ფინანსურ მრჩეველთა საბჭოში. ლემანი ყავის ბირჟის ბორტზე იმყოფებოდა, ხოლო 1899 წელს იყო ორთქლის სატუმბი კომპანიის მეწარმე.
1906 წელს ემუელის ვაჟმა ფილიპ ლემანმა აიღო ბიზნესი. ფინანსისტ ჰენრი გოლდმანთან ნაყოფიერი თანამშრომლობის შედეგად, ფასიანი ქაღალდები გაიცემა მსხვილი ფირმების მიერ, რომლებიც ვაჭრობენ პოპულარულ საქონელზე.
1930-იან წლებში გუნდს შეუერთდა რობერტ ლემანი - შემდეგი თაობის წარმომადგენელი. ახალგაზრდამ დაამთავრა იელის უნივერსიტეტი და კომპანიას ახალი ცოდნა და ახალი სახე მოუტანა. 1925 წლიდან 1969 წლამდე იგი კომპანიის სათავეში იმყოფებოდა, რაც მის მუდმივ წარმატებას უზრუნველყოფს.რობერტმა ბანკი ინახა დიდი დეპრესიის დროსაც, როდესაც ამერიკის მრავალი ფინანსური ინსტიტუტი დაინგრა.
კომპანიის აყვავების პერიოდი
ლემან ძმებმა გამოსცეს ფასიანი ქაღალდები, მოახდინეს ვაჭრობის აქტივები და კონსულტაციები გაუწიეს გარიგებებს. ამის მაგალითია ორი ამერიკული საცირკო კომპანიის გაერთიანება. შედეგად, აშშ-ს 700-ზე მეტი ცირკი გახდა ერთიანი ჰოლდინგი.
ბანკმა დააფინანსა ადგილობრივი რადიო და სატელევიზიო კომპანიები. Lehman Brothers- ის მენეჯერებმა დროულად შენიშნეს, რომ თქვენ შეგიძლიათ გააკეთოთ კარგი ფული გასართობ ინდუსტრიაში. დახმარებას იღებდნენ მაშინ თითქმის უცნობი კინოკომპანიები Paramount Pictures და 20th Century Fox და ფირმები, რომლებიც სპეციალიზირებული არიან ნავთობის მოპოვებასა და ტრანსპორტირებაში. ბანკმა ინვესტიცია ჩადო საცალო ქსელებში და საავიაციო ინდუსტრიაში.
50-იან წლებში ბანკის საქმიანობის პრიორიტეტული მიმართულებები იყო ელექტრონიკა და კომპიუტერული ინდუსტრია. ამ პროექტების დაფინანსების დაწყების შემდეგ, ორგანიზაციამ მომავალში განაგრძო ამ სფეროების საკმარისი ყურადღება. 90-იან წლებში ბანკმა ფული ჩადო თავდაცვის საწარმოების საქმიანობაში.
ძლიერი ბანკის ლემანის მფლობელებმა მოიპოვეს პატივისცემა და ავტორიტეტი საზოგადოებაში. ჰერბერტ ჰენრი ლემანი მხარს უჭერდა ფრანკლინ რუზველტს, შეერთებული შტატების მომავალ პრეზიდენტს. თვითონ ჰერბერტი იყო წარდგენილი ნიუ იორკის მერის პოსტზე, თუმცა, იღბალი მის გვერდით მხოლოდ მეორედ იყო.
აღმართი და ვარდნა
რობერტ ლემანის მენეჯმენტის დრო კომპანიისთვის ყველაზე წარმატებულ პერიოდად ითვლება, მან მიაღწია მაღალ შედეგებს და გავლენა მოახდინა ქვეყნის ეკონომიკაზე. 1969 წელს, დინასტიის ბოლო წევრის გარდაცვალების შემდეგ, ფინანსური ორგანიზაციის ფარგლებში დაიწყო ბრძოლა ხელისუფლებისთვის. ეს განვითარდა მოვაჭრეებსა და ინვესტორებს შორის, ვაჭრობის ყოფილმა მინისტრმაც კი ვერ შეძლო შეჩერება. Kuhn, Loeb & Co- სთან შერწყმის შემდეგ, ბანკმა ოდნავ განამტკიცა პოზიცია და 1975 წლისთვის მე -4 ადგილი დაიკავა ქვეყნის უდიდესი ბანკების რეიტინგში.
80-იან წლებში თანამშრომლების ნაწილმა დატოვა კომპანია, მათთვის გაუჭირდათ მოვაჭრეების წინააღმდეგობის გაწევა, რომლებმაც პრემიები ცალმხრივად გაზარდა. 1984 წელს American Express– მა ისარგებლა შიდა არასტაბილურობით და ბანკი თავის ერთ – ერთ შვილობილ კომპანიად აქცია. მხოლოდ 10 წლის შემდეგ, Lehman Brothers გახდა დამოუკიდებელი და მისი კაპიტალიზაცია მოიმატა.
ბანკის მოგება ყოველწლიურად იზრდებოდა, 2006 წელს ის 22% -ით გაიზარდა და 4 მილიარდი დოლარი შეადგინა. Lehman Brothers- ის შემოსავალი 20.2% -ით გაიზარდა და $ 17.58 მილიარდი შეადგინა. ბანკის სპეციალისტებმა განაგრძეს კონსულტაციები მილიარდობით დოლარის გარიგებაზე და მიიღეს კარგი ანაზღაურება ამისათვის. 2007 წლისთვის კომპანიის აქტივებმა 500 მილიარდ დოლარზე მეტი შეადგინა. ბანკის ფილიალები გამოჩნდა ინგლისისა და იაპონიის დედაქალაქებში, ხოლო პერსონალის რაოდენობამ 26 ათას თანამშრომელს მიაღწია.
კომპანიის ბოლო დღეები
Lehman Brothers- ის დაშლა მოულოდნელი და ძალიან სწრაფი იყო. პირველი, ბანკმა დახარჯა ძალიან ბევრი თანხა იპოთეკური სესხით უზრუნველყოფილ ფასიან ქაღალდებზე. მეორეც, სახელმწიფომ უარი თქვა კომპანიის დახმარებაზე, როდესაც ეს საჭირო გახდა, თუმცა არც ისე იშვიათი იყო შემთხვევები, როდესაც ცენტრალურმა ბანკმა გადაარჩინა მსხვილი კომპანიები.
2007 წლის ზაფხულში გავრცელდა ჭორები, რომ კომპანია მალავს სიტუაციის რეალურ მდგომარეობას, არ აცხადებს ზარალის რეალური მასშტაბისა და ყალბი ანგარიშგების შესახებ. ეს მოხდა Lehman Brothers- ის გაკოტრებამდე რამდენიმე თვით ადრე. ზოგიერთი ჭორი ბანკის პრობლემებზე დაადასტურა, მაგრამ ისინი კვლავ იზრდება თოვლის ბუზივით. ბროკერებმა დაიწყეს ძალიან სარისკო ვადიანი კონტრაქტების დადება ყველა დაინტერესებულ პირთან სამომავლო საპროცენტო განაკვეთით იპოთეკური ობლიგაციებით. ასეთი კონტრაქტები არსად დარეგისტრირებულა; მათგან საკმაოდ ბევრი გამოიცა. შემდეგ ბროკერებმა გახსნეს იპოთეკური აქტივების კონტრაქტების გაყიდვა, რომლებიც მათ არ ჰქონდათ, ანუ მათ "გაყიდეს ჰაერი". ახალი კონტრაქტების გაფორმებით, ბროკერებმა დაფარეს გადახდები ადრე გაფორმებული ხელშეკრულებებით. მაგრამ როდესაც ბაზარი არასტაბილური გახდა, აღმოჩნდა, რომ Lehman Brothers ვერ ასრულებდა თავის ვალდებულებებს.
2008 წლის პირველ ნახევარში ბანკმა ზარალი განიცადა - $ 2, 8 მილიარდი, ამიტომ 9 ივნისს მან გამოაცხადა დამატებითი გამოშვება. მაგრამ კრედიტორების მიერ გადასახადების გადახდა ითხოვდა 830 მილიარდ დოლარს, ვერაფერი გადაარჩინა სიტუაციას.სახელმწიფომ უარი თქვა ნაციონალიზაციაზე, არ სურდა მენეჯერების შეცდომების გადახდა. 15 სექტემბერს Lehman Brothers- ის მენეჯმენტმა გაკოტრების მოთხოვნა შეიტანა. ცნობილი ფინანსური ინსტიტუტის დაშლა 2000-იანი წლების ბოლოს გლობალური ფინანსური კრიზისის დასაწყისად ითვლება. კომპანიის ისტორიას ორი მხატვრული ფილმი ეძღვნება: "რისკის ზღვარი" (2011) და "გაყიდვის თამაში" (2015).
