მოთხოვნა არის ერთ – ერთი მთავარი ცნება ეკონომიკაში. ეს დამოკიდებულია მრავალ ფაქტორზე: პროდუქტის ფასი, მომხმარებლის შემოსავალი, შემცვლელების ხელმისაწვდომობა, პროდუქტის ხარისხი და მყიდველის გემოვნების შეღავათები. უდიდესი კავშირი გვხვდება მოთხოვნილებასა და ფასის დონეს შორის. მოთხოვნის ფასის ელასტიურობას აჩვენებს, თუ რამდენად შეიცვალა მომხმარებლის მოთხოვნა, როდესაც ფასი 1 პროცენტით იზრდება (იკლებს).
ინსტრუქციები
Ნაბიჯი 1
მოთხოვნის ელასტიურობის დადგენა აუცილებელია საქონლისა და მომსახურების ფასების დადგენისა და გადასინჯვის შესახებ გადაწყვეტილების მისაღებად. ეს საშუალებას გვაძლევს იპოვოთ ყველაზე წარმატებული კურსი საწარმოს ფასების პოლიტიკაში ეკონომიკური სარგებელის თვალსაზრისით. მოთხოვნის ელასტიურობის შესახებ მონაცემების გამოყენება საშუალებას გვაძლევს დავადგინოთ მომხმარებლის რეაქცია, აგრეთვე პირდაპირი წარმოება მოვახდინოთ მოთხოვნის ცვლილებაზე და დავაკონტროლოთ ოკუპირებული ბაზრის წილი.
ნაბიჯი 2
მოთხოვნის ფასის ელასტიურობა განისაზღვრება ორი კოეფიციენტის გამოყენებით: მოთხოვნის პირდაპირი ფასის ელასტიურობის კოეფიციენტი და მოთხოვნის ჯვარედინი ფასების ელასტიურობის კოეფიციენტი.
ნაბიჯი 3
მოთხოვნის პირდაპირი ფასის ელასტიურობის კოეფიციენტი განისაზღვრება, როგორც მოთხოვნის მოცულობის ცვლილების თანაფარდობა (ფარდობითი თვალსაზრისით) პროდუქტის ფასის ფარდობითი ცვლილების მიმართ. ეს კოეფიციენტი გვიჩვენებს, თუ რამდენმა პროცენტმა გაზარდა (შემცირდა) მოთხოვნა, როდესაც საქონლის ფასი 1 პროცენტით იცვლება.
ნაბიჯი 4
პირდაპირი ელასტიურობის კოეფიციენტმა შეიძლება რამდენიმე მნიშვნელობა მიიღოს. თუ ის უსასრულობასთან არის ახლოს, მაშინ ეს მიუთითებს იმაზე, რომ როდესაც ფასი იკლებს, მყიდველების მოთხოვნა იზრდება განუსაზღვრელი ოდენობით, მაგრამ როდესაც ფასი იზრდება, ისინი მთლიანად უარს იტყვიან შეძენაზე. თუ კოეფიციენტი ერთს აჭარბებს, მაშინ მოთხოვნის ზრდა ხდება უფრო სწრაფი ტემპით, ვიდრე ფასი იკლებს და პირიქით, მოთხოვნა იკლებს ფასზე უფრო სწრაფად. როდესაც პირდაპირი ელასტიურობის კოეფიციენტი ერთზე ნაკლებია, ჩნდება საპირისპირო სიტუაცია. თუ კოეფიციენტი უდრის ერთს, მაშინ მოთხოვნა იზრდება იმავე ტემპით, როგორც ფასი იკლებს. ნულის ტოლი კოეფიციენტით, პროდუქტის ფასი არანაირ გავლენას არ ახდენს მომხმარებელთა მოთხოვნაზე.
ნაბიჯი 5
მოთხოვნის გადაკვეთის ფასის ელასტიურობის კოეფიციენტი გვიჩვენებს, თუ რამდენადაა შეცვლილი მოთხოვნის ფარდობითი მოცულობა ერთ საქონელზე, როდესაც ფასი სხვა საქონელზე 1 პროცენტით იცვლება.
ნაბიჯი 6
თუ ეს კოეფიციენტი უფრო მეტია, ვიდრე ნულოვანი, მაშინ საქონელი განიხილება სოკოებად, ე.ი. ერთზე ფასების ზრდა უცვლელად გამოიწვევს მეორეზე მოთხოვნის ზრდას. მაგალითად, კარაქის ფასი რომ გაიზარდოს, შეიძლება გაიზარდოს მოთხოვნა მცენარეულ ცხიმზე.
ნაბიჯი 7
თუ ჯვარედინი ელასტიურობის კოეფიციენტი ნულზე ნაკლებია, მაშინ საქონელი კომპლემენტარულია, ე.ი. ერთი პროდუქტის ფასის ზრდასთან ერთად, მეორეზე მოთხოვნა მცირდება. მაგალითად, როდესაც ბენზინზე ფასი იზრდება, ავტომობილებზე მოთხოვნა ეცემა. თუ კოეფიციენტი ნულის ტოლია, საქონელი დამოუკიდებლად ითვლება, ე.ი. ერთი საქონლის ფასის სრულყოფილი ცვლილება გავლენას არ ახდენს მეორეზე მოთხოვნის ოდენობაზე.
